Algemeen rookverbod in horeca vanaf 1 juli 2011

Gisteren besliste het grondwettelijk hof dat de uitzonderingen op het huidige rookverbod in de horeca, van kracht sinds 1 januari 2010, nutteloos en concurrentievervalsend werken. Als antwoord op een aantal klachten van horecazaken die protesteerden tegen de oneerlijke concurrentie van de huidige rookwet werd nu definitief beslist de uitzondering op te heffen vanaf 1 juli 2011. Iets wat ik enkel kan toejuichen.

Onder impuls van het wetsvoorstel voor een algemeen rookverbod dat ik reeds in 2007 voorstelde ging in ons land vanaf 1 januari 2010 een rookverbod van kracht in alle gesloten plaatsen die voor het publiek toegankelijk zijn (behalve de aparte rookkamer). Toch besliste de toenmalige meerderheid op deze regel twee uitzonderingen toe te staan: het rookverbod geldt niet voor “biercafés” en casino’s, en dit tot en met 1 januari 2014.

Omslachtige wetgeving

Deze beslissing maakte niet enkel de wetgeving ingewikkelder dan nodig, ze werkte ook nog oneerlijke concurrentie tussen restaurants en cafés in de hand. Om duidelijkheid en rechtlijnigheid in dit dossier te scheppen, pleitte ik al geruime tijd voor een vervroegde afschaffing van deze uitzonderingen, en dit vanaf 1 juli 2011. Enkel zo kon het wetsvoorstel terug worden afgekondigd zoals het oorspronkelijk was bedoeld. Ik kan dus enkel toejuichen dat het grondwettelijk hof gisteren een beslissing nam die exact overeenstemt met wat ikzelf bij monde vertolkte. 

Rookverbod noodzakelijk

Al sinds het begin van het rookverbod in de horeca protesteerden consumenten en horeca-uitbaters op de wet. Toch is dit een noodzakelijke oplossing in de strijd tegen longkanker. Uit het meest recente jaarverslag van de WHO blijkt namelijk dat er nog elk jaar wereldwijd 5,4 miljoen mensen sterven door tabaksgebruik, waarvan 600.000 door passief meeroken. Als we zien dat de meeste jongeren de eerste maal rookt op café en dat het aantal rokers dat bereid is de sigaret achterwege te laten slechts 13 % bedraagt, moeten we onze verantwoordelijkheid opnemen en het rookverbod veralgemenen, ook voor biercafés. Roger Blanpain, professor Arbeidsrecht, zei nog eind 2010: “In de horeca is men nog niet ver genoeg gegaan: ook in cafés moeten passieve rokers en werknemers beter worden beschermd tegen sigarettenrook.”

Europese richtlijn

Het algemene rookverbod is een Europese richtlijn, die tegen 2014 ook door België sowieso moet worden vastgelegd in een duidelijke wet. Tot nu toe werkte onze wetgeving - door de uitzonderingen in te voeren - echter oneerlijke concurrentie in de hand: op café mocht men nog onbeperkt roken terwijl restauranthouders allerlei investeringen moesten doen om niet-rokers te beschermen. Ofwel lieten vindingrijke restaurantuitbaters klanten via allerlei achterpoortjes nog altijd roken in de nabijheid van etende niet-rokers ...

Huidige wet mist doel

De huidige rookwetgeving liet dus nog altijd toe te roken in de buurt van niet-rokers in horecazaken, waardoor ze haar doel - niet-rokers beschermen tegen de sigaret en rokers aanzetten om te stoppen met roken - miste. Volgens de Stichting tegen Kanker steeg het aantal rokers in 2010 zelfs nog, en dit ondermeer door het uitblijven van een algemeen rookverbod in de horeca.

Mentaliteitswijziging

Aanvankelijk deed een algemeen rookverbod in de horeca menig roker steigeren. Toch beseft men vandaag dat gezelligheid niet afhangt van de aanwezigheid van een sigaret, maar dat een rookvrije omgeving voor een roker ook aangenaam kan zijn. Aangezien deze mentaliteitswijziging rond roken op restaurant al bestaat, staat de publieke opinie grotendeels ook achter het rookverbod in cafés. Zo kunnen vele mensenlevens gered worden.

Beslissing Grondwettelijk Hof komt als geroepen

Aangezien de consument en horeca-uitbaters al geruime tijd pleitten voor eenduidigheid in deze wet wilden ondermeer N-VA, gesteund door CD&V, CdH, PS en Ecolo-Groen daarom de uitzonderingen uit de wet halen om zo terug tot het oorspronkelijke voorstel te komen. Hoewel ikzelf in oktober 2010 nog een wetsvoorstel in de Kamer indiende om de uitzonderingen op het huidige rookverbod al vanaf 1 juli 2011 op te heffen, blijken de uitzonderingen vandaag sowieso te verdwijnen. Ik ben dus erg tevreden dat de huidige dubbelzinnige toestand nu definitief wordt uitgeklaard voor consument en uitbater. Enkel zo kan de maatregel passieve rokers beschermen, rokers ontraden en de jeugd “nee” helpen zeggen tegen de sigaret, wat ten goede komt aan ieders gezondheid. Ik hoop tot slot ook dat nu de stemming in de commissie Volksgezondheid rond dit thema vergemakkelijkt en sneller kan worden afgerond.